راهنمای پرورش جوجه گوشتی

نکات کلیدی در مدیریت پرورش جوجه گوشتی

تولید مقرون‌به‌صرفهٔ گوشت مرغ در گرو دستیابی به عملکرد مطلوب پرنده است. برای رسیدن به بهترین سطح عملکرد در جوجهٔ گوشتی، توجه به نکات زیر ضروری است.

راهنمای-پرورش--2

آغاز پرورش

کیفیت جوجه را می‌توان با مدیریت مناسب در زمان انتقال به مرغداری به حداکثر رساند.
(۲۴ ساعت اول زندگی جوجه، پس از خروج از جوجه‌کشی، برای عملکرد خوب حیاتی است.)

  • قبل از ورود جوجه به سالن، باید برای دسترسی آسان به آب، دان و تهویهٔ مناسب، برنامه‌ریزی و تدارکات لازم انجام شود.

  • تغییر سیستم‌های آب‌خوری و دان‌خوری به نوع اتوماتیک، در روزهای ۴ تا ۵ به‌راحتی قابل انجام است.

  • جوجه‌ها را با جیرهٔ استارتر (آغازین) با قابلیت هضم بالا و کیفیت مناسب تغذیه کنید.

با پایش رفتار جوجه‌ها، شرایط دما و رطوبت را در محدودهٔ آسایش آن‌ها نگه دارید و از کاهش رطوبت نسبی به کمتر از ۵۰ درصد جلوگیری کنید.
از همان روز اول، سیستم تهویهٔ حداقل با ظرفیت ۰.۷ مترمکعب بر کیلوگرم وزن زنده در ساعت برقرار گردد.

پایش رفتار و محیط

پُری چینه‌دان، رفتار تغذیه، مصرف آب و وزن جوجه‌ها در روز هفتم را بررسی و پایش کنید تا بتوان شرایط دورهٔ ابتدایی پرورش را به‌طور مداوم بهبود بخشید.

در طول دورهٔ رشد، جوجه‌ها باید در محدودهٔ دمایی مناسب نگهداری شوند.
جوجه‌های گوشتی سریع‌الرشد، به‌ویژه در نیمهٔ دوم دورهٔ رشد، گرمای زیادی تولید می‌کنند.
از روز ۲۵ به بعد، اگر دمای محیط کمتر از ۲۰ تا ۲۲ درجهٔ سانتی‌گراد باشد، می‌تواند باعث بهبود سرعت رشد آن‌ها گردد.

بهداشت و قرنطینه

  • اصول کامل بهداشت و قرنطینه باید زیر نظر دامپزشک فارم، به‌طور کامل رعایت شود.

  • برنامه‌های واکسیناسیون به‌طور دقیق اجرا گردد تا گله در برابر بیماری‌ها مقاوم باشد.

  • تأمین استانداردهای بالای امنیت زیستی و حفظ پاکیزگی محیط، برای به حداقل رساندن بروز بیماری‌ها ضروری است.

  • قرنطینه باید به‌صورت واقعی و عملیاتی انجام گیرد، نه صرفاً اسمی.

راهنمای-پرورش-01

اصول اولیه در پرورش جوجه‌های گوشتی

عمده‌ترین هزینه در پرورش جوجه‌های گوشتی، مربوط به خوراک است.
برای دستیابی به عملکرد بهینه، ترکیب جیرهٔ غذایی باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که تعادل مناسبی بین انرژی، پروتئین، اسیدهای آمینه، مواد معدنی، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری برقرار گردد.

تأمین مواد مغذی

انرژی

جوجه‌های گوشتی برای رشد، بقا و فعالیت نیازمند انرژی هستند.
منابع اصلی تأمین انرژی در جیرهٔ طیور شامل کربوهیدرات‌هایی مانند ذرت و گندم، و انواع روغن‌های حیوانی و گیاهی هستند.
سطح انرژی خوراک معمولاً با واحد کیلوکالری یا مگاژول انرژی قابل متابولیسم (ME) بیان می‌شود که نشانگر انرژی قابل استفاده برای پرنده است.

پروتئین

پروتئین موجود در خوراک‌هایی مانند غلات یا سویا در طی فرآیند هضم شکسته شده و به اسیدهای آمینه تبدیل می‌شود.
این اسیدهای آمینه پس از جذب، پروتئین مورد نیاز بدن را برای ساخت بافت‌های مختلف (ماهیچه‌ها، اعصاب، پوست و پر) تأمین می‌کنند.

نکته:
سطح پروتئین خام موجود در جیره، لزوماً نشان‌دهندهٔ کیفیت آن نیست.
کیفیت پروتئین جیره براساس سطح، تعادل و قابلیت هضم اسیدهای آمینهٔ ضروری در خوراک نهایی ارزیابی می‌شود.

جوجه‌های نژاد گوشتی مانند راس، نسبت به سطوح قابل‌هضم اسیدهای آمینه (در صورت بالانس بودن جیره مطابق با توصیه‌ها) واکنش‌های مثبتی نشان می‌دهند.
مصرف مقادیر بالاتر اسیدهای آمینهٔ قابل‌هضم باعث بهبود عملکرد و بازدهی اقتصادی می‌شود، به‌ویژه در مواردی که گوشت مرغ به‌صورت قطعات بدون استخوان عرضه می‌گردد.

مواد معدنی پرمصرف (ماکرومینرال‌ها)

تأمین و اختصاص مواد معدنی پرمصرف به میزان کافی و متعادل، برای رسیدن به عملکرد بهینهٔ جوجه‌های گوشتی بسیار حائز اهمیت است.
مواد معدنی پرمصرف شامل کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم و کلر می‌باشند.

کلسیم و فسفر

کلسیم در جیرهٔ جوجه‌های گوشتی بر بازدهٔ غذایی، رشد اسکلت، سلامت پاها، عملکرد سیستم عصبی و سیستم ایمنی تأثیرگذار است.
فراهم بودن کلسیم به مقدار کافی و به‌صورت مداوم، برای پرورش موفق ضروری و حیاتی است.

فسفر نیز همچون کلسیم، باید به‌صورت صحیح و در سطح مناسب در جیره گنجانده شود تا رشد مناسب و اسکلتی سالم تضمین گردد.

سدیم، پتاسیم و کلر

این گروه از مواد معدنی برای متابولیسم عمومی بدن ضروری هستند.
کمبود آن‌ها می‌تواند بر جذب مواد غذایی، رشد و کیفیت خون اثر منفی بگذارد؛ همچنین مصرف بیش‌ازحد آن‌ها باعث جذب آب اضافی و در نتیجه کاهش کیفیت بستر خواهد شد.

ویتامین‌ها و مواد معدنی کم‌مصرف

مواد معدنی کم‌مصرف و ویتامین‌ها برای تمام مراحل سوخت‌وساز بدن ضروری‌اند.
تأمین آن‌ها به ترکیبات خوراک، نحوهٔ تولید دان و شرایط زیست‌محیطی محل پرورش بستگی دارد.

به دلیل اختلاف سطح ویتامین‌ها در غلات مختلف، سطوح اختصاصی برخی از ویتامین‌ها باید بازنگری شود.
از این رو، توصیه‌ها و پیشنهادات متعددی برای دستیابی به سطوح مناسب ویتامین‌ها وجود دارد که به نوع غلهٔ مصرفی (گندم یا ذرت) بستگی دارد.

آنزیم‌ها

در صنعت طیور، استفاده از آنزیم‌ها در ترکیب جیره به‌منظور بهبود قابلیت هضم اجزای خوراک رایج است.
آنزیم‌های خوراکی معمولاً با تأثیر بر روی کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و مواد معدنی با منشأ گیاهی، سبب افزایش جذب آن‌ها می‌شوند.

راهنمای-پرورش--3

نکات کلیدی تغذیه

  • از اسیدهای آمینهٔ قابل هضم، مطابق با توصیه‌ها استفاده شود.

  • منابع پروتئینی باکیفیت در جیره لحاظ گردد.

  • مقدار لازم مواد معدنی ضروری تأمین شود.

  • ویتامین‌ها و مواد معدنی کم‌مصرف متناسب با ترکیبات خوراک و شرایط محیطی در جیره گنجانده شود.

برنامه غذایی

جیره آغازین (Starter)

بر اساس اهداف عملکردی سویهٔ راس، هدف از دورهٔ پرورش ۰ تا ۱۰ روزگی، ایجاد اشتهای مطلوب و بیشترین میزان رشد برای دستیابی به وزن مناسب در ۷ روزگی است.
استفاده از جیرهٔ آغازین تا ۱۰ روزگی برای جوجه‌های گوشتی توصیه می‌شود.

جیرهٔ آغازین سهم اندکی از کل هزینه‌های دان در یک دوره را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین فرمول‌نویسی آن بیشتر با هدف دستیابی به عملکرد مطلوب و سودآوری انجام می‌شود، نه صرفاً پایین آوردن هزینه.

مزایای جذب حداکثری مواد مغذی در ابتدای دوره و به‌دنبال آن عملکرد مناسب، به‌خوبی اثبات شده‌اند.
توزیع صحیح دان براساس مقادیر پیشنهادی، رشد بهینه و حداکثری را در این دورهٔ بحرانی تضمین می‌کند.

جیره رشد (Grower)

پس از جیرهٔ آغازین، جیرهٔ رشد معمولاً به‌مدت ۱۴ تا ۱۶ روز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی از تغییرات اصلی در این مرحله، تغییر شکل دان از کرامبل یا پلت ریز به پلت است.
با توجه به اندازهٔ پلت تولید شده، ممکن است در شروع این مرحله نیاز به استفاده از دان کرامبل یا پلت ریز باقی بماند.

در این دوره، رشد جوجه‌ها ادامه یافته و پرنده به مقادیر کافی مواد مغذی قابل‌جذب نیاز دارد.
برای جذب مؤثر، فراهم بودن سطوح کافی انرژی و اسیدهای آمینه کاملاً ضروری است.

جیره پایانی (Finisher)

جیرهٔ پایانی از نظر حجم مصرف دان و هزینه، بزرگ‌ترین سهم را در کل برنامهٔ غذایی دارد.
بنابراین طراحی این مرحله باید به‌گونه‌ای باشد که بیشترین بازده اقتصادی را نسبت به نوع تولید ایجاد کند.

جیرهٔ پایانی معمولاً از روز ۲۵ تا پایان دوره ارائه می‌شود.
در گله‌هایی که دیرتر از روزهای ۴۲ تا ۴۳ به کشتارگاه ارسال می‌شوند، ممکن است جیرهٔ پایانی ثانویه نیاز باشد که از روز ۴۲ تا انتهای دوره تعریف می‌گردد.

تعداد مراحل جیرهٔ پایانی به عواملی نظیر وزن مورد نظر برای کشتار، طول دورهٔ پرورش و نوع برنامهٔ غذایی بستگی دارد.

راهنمای-پرورش--4

اقدامات لازم قبل از ورود جوجه

رعایت نکات زیر پیش از ورود جوجه‌ها به داخل سالن ضروری است:

  • از نظافت و ضدعفونی کامل تجهیزات سالن و محوطهٔ اطراف آن مطمئن شوید تا از گله در برابر بیماری‌ها محافظت شود.

  • تلاش شود هر سالن از یک گلهٔ مادری جوجه‌ریزی گردد.

  • زمان دقیق رسیدن جوجه به فارم مشخص شود. پیش از ورود جوجه به سالن، آب موجود در سیستم آب‌خوری تخلیه و با آب تازه و خنک جایگزین گردد.

  • بسته به فصل جوجه‌ریزی، ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از ورود جوجه‌ها، هیترها روشن شده و دمای کف سالن به ۲۸.۵ درجهٔ سانتی‌گراد برسد.

  • در زمستان برای هر متر مربع، حدود ۲.۳ کیلوگرم و در تابستان حدود ۱.۸ کیلوگرم پوشال پخش شود.

  • از ایجاد کوران جلوگیری کرده و مطمئن شوید که هوای کافی در سالن وجود دارد، به‌ویژه هنگام استفاده از حرارت مستقیم.

  • به دلیل استرس ناشی از انتقال از جوجه‌کشی به مرغداری، در چند روز نخست از مکمل‌های مولتی‌الکترولیت و ویتامین‌ها (با مشورت مسئول فنی) استفاده شود تا الکترولیت‌های خون جوجه‌ها متعادل گردد.

نحوهٔ انتقال جوجه از جوجه‌کشی به مرغداری

پس از انتخاب جوجه باکیفیت، ناوگان حمل جوجهٔ یک‌روزه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حلقه‌های زنجیرهٔ تولید مرغ گوشتی نقش دارد.
کابین حمل باید دارای تجهیزات لازم برای شرایط استاندارد باشد:

  • دما: ۲۲ تا ۲۸ درجهٔ سانتی‌گراد

  • رطوبت: ۶۰ تا ۷۰ درصد

  • حداقل گردش هوا: ۰.۸ متر بر ثانیه

نبود تهویه و رطوبت مناسب، چیدمان اشتباه جعبه‌ها (مثلاً بیش از ۱۰۰ قطعه در هر کارتن در هوای سرد، یا بیش از ۸۰ قطعه در هوای گرم)، یا چیدن بیش از ۳ کارتن روی هم، از عوامل مؤثر در کاهش کیفیت جوجه‌هاست.

پس از تحویل گرفتن جوجه از راننده، حدود ۳ درصد از کل کارتن‌ها بررسی و شمارش شوند. تلفات داخل کارتن‌ها از نظر تعداد، تازگی یا کهنگی بررسی گردد.

تراکم جوجه‌ریزی

یکی از الزامات اصلی رشد، تأمین آسایش پرنده در داخل سالن است.
میزان فضای در نظر گرفته‌شده برای هر جوجه، بستگی به عوامل مختلفی دارد؛ از جمله:

  • وزن پرنده در زمان کشتار

  • نوع سالن (باز یا بسته)

  • شرایط اقلیمی منطقه

  • فصل جوجه‌ریزی

جدول پیشنهادی تراکم جوجه‌ریزی:

زمان پس از جوجه‌ریزی هدف (درصد جوجه‌های با چینه‌دان پر)
۲ ساعت۷۵٪
۸ ساعتبیش از ۸۰٪
۱۲ ساعتبیش از ۸۵٪
۲۴ ساعتبیش از ۹۵٪
۴۸ ساعت۱۰۰٪

کیفیت آب

آب، عنصری حیاتی برای بقاست و هرگونه کاهش در مصرف یا کمبود آب آشامیدنی، تأثیرات شدیدی بر عملکرد جوجه‌ها در طول دوره خواهد داشت.

  • املاح و مواد معدنی موجود در آب نباید بالا باشد.

  • کیفیت باکتریایی آب نیز بسیار مهم است.

  • اگرچه آب آشامیدنی مناسب انسان، معمولاً برای طیور نیز قابل‌قبول است، اما آب چاه، مخزن‌های روباز یا آب شهری با کیفیت پایین ممکن است برای جوجه‌ها مشکل‌ساز باشد.

آزمایش‌هایی که پیش از جوجه‌ریزی باید انجام شود:

  • سختی آب (میزان کلسیم)

  • شوری

  • نیترات

  • آلودگی میکروبی

پیش از جوجه‌ریزی، منابع آب، تانکرهای ذخیره‌سازی و سیستم‌های آب‌خوری باید بررسی و نمونه‌برداری شوند.

نوع مواد مقدار مجاز (میلی‌گرم در لیتر یا ppm) توضیحات
مواد جامد محلول در آب (TDS)۰ - ۱۰۰۰مقادیر بالا منجر به مدفوع آبکی و کاهش عملکرد خواهد شد.
کُلی‌فرم‌های مدفوع۰مقادیر بالا باعث آلودگی آب خواهد شد.
کلر۲۵۰
سدیم۵۰
نمک‌های کلسیم (سختی)۷۰آب‌های اسیدی باعث پوسیدگی تجهیزات و اختلال در روند بهبود بیماری‌ها می‌گردد.
pH۶.۵ – ۸.۵
نیتراتناچیزمقادیر بالا منجر به آبکی شدن مدفوع می‌گردد.
سولفات۲۰۰ – ۲۵۰
پتاسیم۳۰۰مقادیر بالاتر باعث تشدید اثرات منفی سولفات خواهد شد.
منیزیم۵۰ – ۱۲۵
آهن۰.۳
سرب۰.۰۵
روی۵
منگنز۰.۰۵
مس۰.۰۵

مدیریت آب‌خوری

دسترسی ۲۴ ساعته به آب، از دهیدراته شدن بدن جوجه جلوگیری کرده و نقش مهمی در دستیابی به اهداف عملکردی ایفا می‌کند.

  • به ازای هر ۸ تا ۱۲ قطعه جوجه گوشتی، باید یک نازل آب‌خوری نیپل در نظر گرفته شود.
    (تعداد دقیق بسته به سن جوجه، شرایط آب و هوا، نوع نازل و طراحی سالن متغیر است.)

  • شبکه‌ها و لوله‌های آبرسانی باید روزانه مورد بازدید قرار گیرند تا از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود.

  • فشار بالای آب در سیستم موجب هدررفت آب و افزایش رطوبت بستر می‌شود. در مقابل، فشار پایین نیز باعث کاهش مصرف آب و جذب ناکافی مواد مغذی خواهد شد.

  • ارتفاع خطوط آب‌خوری باید با افزایش سن جوجه‌ها تنظیم گردد:

    • در روزهای ابتدایی: ارتفاع پایین، به‌طوری‌که زاویهٔ پشت جوجه با زمین حدود ۳۵ تا ۴۵ درجه باشد.

    • در روزهای بعد: ارتفاع بالاتر، به‌طوری‌که زاویهٔ پشت حدود ۷۵ تا ۸۵ درجه شود.

در سالن‌هایی با سیستم آب‌خوری زنگوله‌ای:

  • تا ۳ روز اول، برای هر ۱۰۰ قطعه جوجه، یک آب‌خوری کله‌قندی در نظر گرفته شود.

  • آب‌خوری‌ها باید پیش از ورود جوجه‌ها، پر شده باشند.

  • حدود ۴۸ ساعت بعد از جوجه‌ریزی، آب‌خوری‌های کمکی به‌تدریج جمع‌آوری شوند.

  • ارتفاع آب‌خوری‌های آویز باید هم‌سطح با پشت پرنده باشد و مرتب کنترل گردد تا از نشت آب جلوگیری شود.

مصرف آب در شرایط نرمال

مصرف آب معمولاً ۱.۶ تا ۲ برابر مصرف دان است.
این نسبت باید به‌عنوان یک راهنما در نظر گرفته شود، نه یک عدد ثابت؛ زیرا:

  • کیفیت دان

  • دمای محیط

  • وضعیت سلامت گله
    بر این نسبت تأثیر مستقیم دارند.

مصرف آب و دان در هر ۲۴ ساعت باید پایش و ثبت گردد.
پایش دقیق مصرف آب، ابزار مهمی برای تشخیص زودهنگام مشکلات در گله است.

راهنمای-پرورش--5

مدیریت نور و روشنایی

طی هفتهٔ اول، تأمین روشنایی طولانی‌مدت برای جوجه‌ها ضروری است.
می‌توان از برنامهٔ زیر استفاده کرد:

  • ۳ روز اول: ۲۳ ساعت روشنایی + ۱ ساعت خاموشی

  • روز چهارم به بعد: خاموشی را به‌تدریج به ۴ ساعت افزایش دهید

  • از روز دهم: خاموشی تا ۸ ساعت (در دو بازهٔ ۴ ساعته) قابل اجراست

شدت نور:

  • هفتهٔ اول: شدت نور بالا (بیش از ۲۰ لوکس)

  • از روز هفتم به بعد: کاهش تدریجی به ۵ تا ۱۰ لوکس

  • شدت نور باید در تمام سطح سالن یکنواخت باشد.

تذکر:
شدت یا مدت نور ناکافی در هفتهٔ اول می‌تواند باعث کاهش تحرک، کاهش مصرف خوراک و در نتیجه کاهش رشد و وزن‌گیری گله شود.

برای اطلاعات دقیق‌تر، به دفترچهٔ راهنمای پرورش جوجهٔ گوشتی راس مراجعه شود.

مدیریت دان و دان‌خوری‌ها

تغذیهٔ جوجه بلافاصله پس از خروج از تخم، تأثیر قابل توجهی بر عملکرد نهایی آن دارد.
وزن جوجه‌ها در پایان دوره، ارتباط مستقیم با وزن آن‌ها در هفتهٔ اول دارد.

اگر تغذیهٔ اولیه به‌درستی انجام شود:

  • گله‌ای یکنواخت از نظر وزنی خواهید داشت

  • ضریب تبدیل غذایی بهبود می‌یابد

  • سیستم ایمنی تقویت می‌شود

  • تلفات کاهش می‌یابد

ارزیابی پُری چینه‌دان

پُری چینه‌دان شاخص مناسبی برای بررسی فعالیت تغذیه‌ای جوجه‌ها در روزهای ابتدایی است.
پایش طبق جدول زیر انجام شود:

زمان پس از جوجه‌ریزی هدف (درصد جوجه‌های با چینه‌دان پر)
۲ ساعت۷۵٪
۸ ساعتبیش از ۸۰٪
۱۲ ساعتبیش از ۸۵٪
۲۴ ساعتبیش از ۹۵٪
۴۸ ساعت۱۰۰٪

مصرف دارو و واکسیناسیون

  • استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مناسب مانند انروفلوکساسین (۱ در ۱۰۰۰) و کولیستین (۳۰۰ سی‌سی در ۱۰۰۰ لیتر آب) به مدت ۳ تا ۴ روز از روز دوم جوجه‌ریزی، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در رشد جوجه‌ها و کاهش تلفات داشته باشد.

  • بهتر است در دو تا سه روز ابتدایی، از ترکیبات حمایتی مانند مولتی‌ویتامین‌ها و مولتی‌الکترولیت‌ها استفاده گردد.

  • مصرف دارو حتماً باید متناسب با وضعیت گله و با تجویز دامپزشک انجام شود.

توصیه:
در صورت امکان، واکسیناسیون جوجه‌های گوشتی در جوجه‌کشی انجام شود.
این اقدام مزایایی از جمله:

  • کاهش استرس وارده نسبت به تزریق در سنین بالا

  • تیتر مناسب واکسن

  • کاهش خطر آلودگی ناشی از رفت‌وآمد واکسیناتورها
    را به همراه دارد و می‌تواند نتیجهٔ بهتری در سلامت گله ایجاد کند.

راهنمای-پرورش--6

کنترل رطوبت در سالن

رطوبت سالن، به‌ویژه در هفته‌های اول پرورش، یکی از عوامل کلیدی برای رسیدن به عملکرد مناسب است.

  • رطوبت نباید در هفته‌های اول و دوم به کمتر از ۵۰ درصد برسد.

  • تنظیم رطوبت باید بر اساس شرایط اقلیمی منطقه و جدول‌های پیشنهادی دما و رطوبت انجام گیرد.

ارتباط بین دما و رطوبت نسبی

برای ایجاد آسایش حرارتی در پرنده، باید به رابطهٔ بین دمای محیط و رطوبت نسبی توجه شود؛ زیرا:

  • رطوبت نسبی بالا: اتلاف حرارت از طریق تبخیر را کاهش داده و دمای مؤثر را افزایش می‌دهد.

  • رطوبت نسبی پایین: موجب افزایش اتلاف حرارت و کاهش دمای مؤثر احساس‌شده توسط پرنده می‌شود.

نکته:
دمایی که پرنده واقعاً احساس می‌کند (دمای مؤثر)، تابعی از دمای خشک و رطوبت نسبی است، نه فقط عددی که دماسنج نشان می‌دهد.

تنظیم دمای پیشنهادی بر اساس رطوبت نسبی

در جدول زیر، دمای مناسب برای سنین مختلف جوجه‌ها با در نظر گرفتن سطوح مختلف رطوبت نسبی آورده شده است:

سن (روز) دما در رطوبت ۵۰٪ دما در رطوبت ۶۰٪ دما در رطوبت ۷۰٪ دما در رطوبت ۸۰٪
۰۳۳۳۰.۵۲۸.۶۲۷
۳۳۲۲۹.۵۲۷.۶۲۶
۶۳۱۲۸.۵۲۶.۶۲۵
۹۲۹.۷۲۷.۵۲۵.۶۲۴
۱۲۲۷.۲۲۵۲۳.۸۲۲.۵
۱۵۲۶.۲۲۴۲۲.۵۲۱
۱۸۲۵۲۳۲۱.۵۲۰
۲۱۲۴۲۲۲۰.۵۱۹
۲۴۲۳۲۱۱۹.۵۱۸
۲۷۲۳۲۱۱۹.۵۱۸

الگوی رفتار جوجه‌ها هنگام گرم کردن سالن

در تنظیم دمای سالن، رفتار پرنده مهم‌ترین شاخص ارزیابی است.
اگرچه جدول دما و رطوبت می‌تواند راهنما باشد، اما تصمیم نهایی باید براساس مشاهدهٔ مستقیم رفتار جوجه‌ها اتخاذ شود.

به‌عنوان مثال:

  • تجمع جوجه‌ها در مرکز سالن ← دما زیاد است.

  • تجمع در اطراف سالن و نزدیک دیوارها ← دما کم است.

  • پراکندگی یکنواخت در سالن ← دمای مناسب و آسایش حرارتی.

وزن‌کشی گله

هدف از توزین پرندگان در گله‌های گوشتی:

  • مقایسه وزن گله با استاندارد نژاد

  • بررسی میزان رشد روزانه

  • محاسبه ضریب تبدیل غذایی

  • ارزیابی کیفیت دان

  • تصمیم‌گیری دربارهٔ مدیریت نور، خوراک و تهویه

نکات مهم:

  • وزن‌کشی باید به‌صورت تصادفی و هفتگی (دو بار در هفته) انجام شود.

  • حداقل از ۱٪ کل گله و از ۱۰ نقطهٔ مختلف سالن نمونه‌برداری شود.

  • تمامی جوجه‌های داخل گارد انتخاب‌شده باید وزن شوند (نه فقط چند تا).

راهنمای-پرورش--7

جمع‌بندی نهایی

شروع خوب، عامل کلیدی در موفقیت پرورش جوجه‌های گوشتی به‌حساب می‌آید.
دستیابی به عملکرد مناسب، مستلزم تأمین شرایط مدیریتی مطلوب از همان ابتدای دوره پرورش است.

  • حدود ۲۰ درصد رشد جوجه‌ها در هفتهٔ اول رخ می‌دهد.

  • مدیریت دقیق در هفتهٔ اول، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

  • وزن‌گیری جوجه‌های گوشتی در هفتهٔ اول معمولاً ۴ تا ۴.۵ برابر وزن اولیهٔ آن‌هاست.

یادآوری مهم برای موفقیت در پرورش

  • جوجه‌های گوشتی به برنامه‌ریزی دقیق، تغذیهٔ متعادل، شرایط محیطی پایدار و نظارت مداوم نیاز دارند.

  • رعایت بهداشت، تهویه، کیفیت آب، نور، دان و تراکم استاندارد، تماماً عوامل حیاتی در بهره‌وری اقتصادی پرورش هستند.

  • استفاده از مشاورهٔ دامپزشکی و پیروی از دستورالعمل‌های به‌روز، میزان تلفات را کاهش داده و عملکرد گله را بهبود می‌بخشد.

نتیجه‌گیری

هر مرحله از پرورش جوجه‌های گوشتی، حلقه‌ای حساس در زنجیرهٔ تولید گوشت مرغ است.
موفقیت نهایی، حاصل جمع اقداماتی است که از پیش از ورود جوجه تا آخرین روز دوره با دقت، دانش و تعهد اجرا می‌شود.

با رعایت اصول مدیریتی و علمی که در این راهنما اشاره شد، می‌توان به رشد یکنواخت گله، کاهش تلفات، افزایش سودآوری و ارتقای کیفیت محصول نهایی دست یافت.